|
Chcesz wiedzieć więcej? Zamów dobrą książkę. Propozycje Racjonalisty: | | |
| |
Złota myśl Racjonalisty: "Etyczne spojrzenie na charakter człowieka jest bardzo jednostronne. To prawda, że takie cechy jak prawdomówność, odwaga, uczciwość, sprawiedliwość, życzliwość, skromność, pracowitość, wspaniałomyślność są godne podziwu, ale nie powinny one przesłaniać nam innych – również doniosłych – choć zazwyczaj nie włączanych do moralności cech osobowości ludzkiej takich jak umiłowanie muzyki,.. | |
| |
|
|
|
|
« Ludzie, cytaty Bóg jest komunistą. Nobel dla Fo Autor tekstu: Dawid Ropuszyński
Ich
czystość była nieskalana, a jednak wszystkie psy w mieście na nich szczekały. Psy bowiem szczekają
na to, co im się dziwnym zdaje.
Lun-heng
Wang Cz'ung, filozof chiński
„Ależ
to śmierć literatury", „35 lat rządów socjaldemokratów doprowadziło
Szwedów do zdziecinnienia", „Na jakim świecie przyszło mi żyć, jeżeli
już błaznom Nobla przyznają", „To błazen, a nie pisarz" — to tylko
niektóre reakcje „L' Osservatore Romano", Silvio Berlusconi’ego,
Gustawa Herlinga-Grudzińskiego i przedstawicieli włoskiej prawicy na wieść o przyznaniu literackiej nagrody Nobla za rok 1997 Dario Fo.
Ogólnie
jednak myślący świat literacki zareagował z entuzjazmem. Jako pierwsi
gratulacje laureatowi złożyli Gabriel Garcia Marqez i Umberto Eco, jedni z najwybitniejszych pisarzy XX stulecia.
Dario
Fo, raz już nominowany do literackiego Nobla w 1975 roku, urodził się w 1925
roku we Włoszech. Skończył studia na wydziale architektury, ale został
pisarzem, felietonistą i aktorem. Zadebiutował w 1953 roku, lecz zauważono go
dopiero po opublikowaniu komedii „Anioły nie grają we flipper" (1959). 10
lat później powstało jego największe dzieło — „Misterio Buffo" -
opowiadające o synu biednego cieśli, którego bardzo doświadczyła historia. W książce tej można dostrzec nawiązania i aluzje do Jezusa z Nazaretu. Po
opublikowaniu książki krzyk podniósł Watykan, który zażądał jej
ocenzurowania ze względu na szarganie największych świętości chrześcijaństwa.
Utwory
Fo były jeszcze wielokrotnie cenzurowane. Ostatnio w 1994 roku poddano cenzurze
książkę pt. „Sex? Dziękuję, troszeczkę spróbuję". Noblistą
interesowała się również policja, która zmusiła go do zejścia do
podziemia. Wtedy też, wraz z żoną, założył nieoficjalny teatr objazdowy. Również
ta działalność Fo spotkała się z dezaprobatą policji, która wyrzucała go z teatrów, a prokuratura ciągała go po sądach w sprawach o zniesławienie. W 1974 aresztowano pisarza za recytowanie wiersza pt. „Wojny narodu w Chile", a dwaj fanatyczni przeciwnicy podłożyli bomby w jego domu.
Dario
Fo porusza w swych utworach bardzo drażliwe tematy i dlatego jego twórczość w pewnych kręgach orbitujących wokół Watykanu spotyka się z obrzydzeniem.
Swoją twórczością naraził się rządzącym niegdyś we Włoszech chadekom, a także prawicy Berlusconiego i Kościołowi katolickiemu, który uważa dzieła
Noblisty za herezje raniące uczucia religijne, w dodatku propagujące
niemoralne (sic!) treści, tak przecież nieobecne w katolickiej Italii. Fo często
pisze o nadużyciach księży i Watykanu, o ich nałogach i krzywdach, jakie
wyrządzili i wyrządzają. Atakuje także satanistów, rewizjonistów,
syndykalistów i, co może dziwić, bo Fo ma wyraźnie lewicowe poglądy,
komunistów przede wszystkim za hipokryzję i egoizm. Fo jest swego rodzaju „kler-asilem"
próbującym oczyszczać świat z, delikatnie mówiąc, ludzi o troszkę
zwichrowanym poczuciu dobra i zła.
Dario
Fo był mile zaskoczony przyznaniem mu nagrody, o której otrzymaniu dowiedział
się od dwóch dziennikarzy lewicowego dziennika włoskiego „La Reppublica",
którzy przejechali przed samochodem pisarza z wielkim transparentem „Dario
zdobyłeś Nobla". Zaskoczony był również syn Noblisty, który w wywiadzie
dla tegoż dziennika stwierdził, że jeśli jego ojciec zdobył Nobla, to jest
to dowód na to, że Bóg istnieje i jest komunistą.
Dla
Fo jest to szczególne wyróżnienie, ponieważ Akademia nagrodziła nie tylko
pisarza, ale i aktora, czyli zarówno słowo pisane, jak i mówione. Jest to
Nobel dla człowieka wytrwałego ideologicznie, odważnego, konsekwentnego i społecznie
zaangażowanego literata, a jest to szczególnie ważne, gdyż Fo uważa, że
sztuka nie ma prawa być apolityczna, a artysta nie ma prawa być poza społeczeństwem,
musi bowiem walczyć z niesprawiedliwością, stawać po stronie słabszych i upokarzanych. Dzieła Noblisty tłumaczone są na niemal wszystkie języki i wystawiane na największych scenach świata, a sam Fo stawiany jest przez niektórych
obok najwybitniejszych pisarzy XX stulecia.
„Literacka
nagroda Nobla za rok 1997 została przyznana Włochowi, Dario Fo, który zgodnie z tradycją średniowiecznych błaznów biczuje władzę i rehabilituje godność
upokarzanych" — głosi uzasadnienie Akademii. Pięć lat po wręczeniu
nagrody uzasadnienie jest jak najbardziej aktualne. Trzeba nam więcej takich
„błaznów".
Korzystałem z artykułów prasowych „NIE" oraz "Gazety Wyborczej".
« Ludzie, cytaty (Publikacja: 23-08-2002 Ostatnia zmiana: 16-06-2005)
Dawid Ropuszyński Publikował m.in. w: Dziś, Fakty i Mity, Forum Klubowe. Brał udział w Światowym Kongresie Humanistycznym w Noordwijkerhout i w Światowej Konferencji Int'l Humanist and Ethical Youth Organisation w Utrechcie. Działacz społeczny, członek Polskiego Stowarzyszenia Wolnomyślicieli. Nauczyciel języka angielskiego. Liczba tekstów na portalu: 21 Pokaż inne teksty autora Najnowszy tekst autora: Napoleon a Kościół | Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl.
Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie,
bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w
kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.str. 1836 |
|